Het is al weer een hele tijd geleden dat er open dagen waren in de tuin van Kruid of zo. 
In de zomer van 2023 zijn er een tweetal momenten dat de tuin opengesteld is als onderdeel van een ander evenement. Grijp dus deze kans van deze twee unieke gelegenheden om de tuin te bezoeken.
Meer informatie vind je via onderstaande linken.

• Zondag 27 augustus Tour de la Moer georganiseerd door Stichting Erfgoed Moergestel. De tuin is dan opengesteld voor deelnemers van Tour de la Moer. 
  Een mooie gelegenheid om kennis te maken met een aantal interessante Moergestelse bedrijven, zoals Kruid of zo en vlak om de hoek de Maretakkenkwekerij, Erfgoedlogies den Heijkant, Bistro Jan en Ellen en de nieuwe padelbanen bij Il Cuore. 
• Zaterdag 2 september Open Tuinen route B-Team Oisterwijk. De tuin is te bezoeken voor iedereen die interesse heeft in biodiverse tuinen, duurzaam tuinieren, zich graag laat inspireren en het leuk vindt om kennis te maken. 
  Bij deze Open Tuinen route zijn meerdere tuinen aangesloten in Moergestel, Oisterwijk in Haaren. Aan onze kant van Moergestel zijn drie tuinen te bezoeken, waaronder ook weer de Maretakkenkwekerij van Suzanne en Michiel. Leuk om te combineren. 

De toegang is vanzelfsprekend kosteloos en er staat een verse kruidenthee, kruidenwater en koffie klaar voor de bezoekers.
Bij regenachtig weer ben je welkom in onze cursusruimte waar ik je uitleg kan geven, vragen kan beantwoorden en waar ook vanalles te zien is.

Wat valt er te zien in de tuin?
Een grote diversiteit aan planten, struiken, bomen. 
In de loop van de jaren heb ik vele planten, struiken en bomen verzameld. Natuurlijk vanwege mijn werk als kruidengeneeskundige/kruidenvrouw, maar ook als pure interesse.
Gezien mijn kruidengeneeskundige achtergrond heb ik me vooral gericht op planten die toe te passen zijn in de kruidengeneeskunde en eetbare planten. Hiervoor heb ik de originele soorten nodig. En dat is een echte zoektocht, want die zijn niet bij de gemiddelde tuincentra te koop. Een jarenlange zoektocht dus naar planten en zaden om mijn verzameling zo compleet mogelijk te maken. En inmiddels is deze aardig compleet met een groot assortiment aan planten, struiken en bomen. En hiermee is het een tuin met veel afwisseling geworden.
Foto impressie>>>

kijken, voelen, ruiken en soms zelfs proeven
Het is ook een tuin waar je de planten mag ervaren; voelen hoe zacht ze zijn. Of juist stekelig en ruw. Bekijken hoe het blad is opgebouwd en gevormd. Of welke kleuren terug te vinden zijn in de plant. Ruiken hoe heerlijk of juist onaangenaam de planten geuren. Kortom; voelen, kijken, ruiken en soms zelfs proeven.

In de tuin vind je waterpartijen, een moestuin en fruittuin, verhoogde borders, een rotstuin, boomcirkels, kleine stukjes bos, een heel biodivers gazon en een weitje. 
Dit jaar hebben we bovendien 800 vierkante meter ingezaaid met een bijenmengsel. Dat leverde een enorme, wisselende bloemenpracht op met heel veel gezoem. Nog steeds staat er vanalles te bloeien.

Het is een tuin waar veel ruimte is voor spontane plantengroei. Planten komen nu eenmaal ook niet voor niets bij je groeien. En sommige ‘onkruiden’ hebben een grote waarde (voeding, helend, biodiversiteit) en mogen daarom gewoon blijven staan. Geen standaard tuin dus. 
Wel een tuin die ons voor een gedeelte helpt zelfvoorzienend te zijn door de oogst van groente, fruit en eetbare planten. 

Blij met Zevenblad, Brandnetel, Paardenbloem, Weegbree…
Ja, veel mensen zien dit als onkruid, als ongewenste planten. Ik zie dat net een beetje anders. Gezien hun grote voedingswaarde, dankzij de vele goede voedingsstoffen als vitamine en mineralen, zie ik het als gratis superfoods. Groente die spontaan in je tuin komen groeien. Dat haal je toch niet zomaar weg!?
En daarnaast zijn ze ook nog belangrijk voor insecten, vogels etc. Dus deze wilde, spontane planten mogen er van mij gewoon zijn.

De plant nader bekeken
Kijk eens naar de details. Heeft de plant beharing of juist stekels? Voelt de plant zacht of ruw? Heeft het een vierkante of ronde stengel? Welke kleuren zie je? Is het blad puntig of juist heel erg ingesneden/geveerd? Of misschien juist hartvormig. Staan de bloemen zongericht, klokvormig of kijken ze elkaar aan? Groeit de plant in de zon of heeft deze de voorkeur voor de waterkant.

De planten laten zoveel details zien en die details vertellen ons weer heel veel over de plant. Maar meestal zien we die details niet. Hoe beter je kijkt, hoe meer je ziet aan de plant. Een leuke ontdekkingstocht. En in mijn kruidencursussen vertel ik natuurlijk ook meer over de betekenis van deze details. Ze vertellen namelijk meer over de werking van de plant.

Zo laat beharing op de plant zien dat het een werking heeft op huid en slijmvliezen. Het superzachte blad van de Heemst laat zien dat de plant heel zacht en vriendelijk werkt. Heemst heeft ook een hele krachtige wortel en komt in het voorjaar vanuit het niets weer op om tot een flinke plant uit te groeien. Hiermee laat ze juist weer heel veel kracht zien. Een plant dus met een krachtige werking, maar wel op een zachte en vriendelijke manier.
De stekels van de Braam geven een heel stimulerende werking aan, maar hebben tegelijkertijd ook een beschermend effect.
En wist je dat de geur van de plant een directe werking op het zenuwstelsel heeft. Ben je wat onrustig, gespannen of heb je last van stress, ruik dan gerust eens aan de Lavendel :-).
En ja, zo kun je de planten in de hele tuin, bermen en natuur tot in detail gaan bekijken. Laat je verwonderen!

Insecten, (water)vogels, egels, konijnen, hazen, eekhoorns
De tuin heeft ook een grote diversiteit aan insecten. De vlinders zijn dit jaar ook weer in grote getale aanwezig. Zo zag ik de rupsen van de koninginnenpage en fladderde ook de kolibrievlinder voorbij. Ieder jaar zie ik weer insecten die ik eerder nog niet had gezien. Zoals dit jaar de Stadreus op de wilde Marjolein. 
Op de grote vijver hebben we ook wilde waterhoentjes en eenden met jongen en de fazanten scharrelen hier ook regelmatig rond. En zo zijn er veel meer vogels te vinden hier. En egels, konijnen, hazen en eekhoorns. Ze zijn allemaal welkom in onze tuin. 

Aan het einde van de zomer zie je al wel de herfstverschijnselen optreden. Planten hebben vruchten en zaden gevormd. Zaden zijn weer een belangrijke voedselbron voor vogels en planten als de Toorts zijn in de winter een soort insectenhotel. De tuin wordt dan ook pas in het voorjaar ‘opgeruimd’  zodat insecten, vogels en egels kunnen profiteren van de wintertuin. 

Interessante tip: het boek ‘Help, er groeit een plant in mijn tuin!’

Hopelijk tot ziens in mijn tuin!

Lieve groet, 
Hanneke de Brouwer