Dit keer gaan we de maag beter bekijken; de anatomie, fysiologie en maagklachten. De maag is namelijk een belangrijk orgaan met belangrijke functies. Voedsel wordt tijdelijk in de maag opgeslagen en mechanisch en chemisch bewerkt. En onthoudt; de maag is echt veel belangrijker dan de meeste mensen denken.
De maag ligt links van het midden en hoog in de buikholte. En ja de maag is scheef. Of bestaat eigenlijk uit twee kanten met ieder een eigen functie. Het drinken van water of andere vloeistof gaat direct via de korte kant rechts naar beneden naar de uitgang. De voedselbrij botst tegen de lange kant aan. Op deze manier wordt onderscheiden wat snel de maag door mag en wat langer in de maag moet blijven voor de belangrijke inwerking van de maag en de maagsappen.
De onderdelen van de maag
De maag is te onderscheiden in vijf delen;
1. Maagingang ofwel cardia; dit is het deel waar de slokdarm in uitmondt
2. Maagkoepel ofwel fundus; deze bolt links boven de cardia uit en hierin kan zich gas (mn ingeslikte lucht) bevinden
3. Het maaglichaam ofwel corpus; het grote, meer verticale deel van de maag.
4. Maaguitgang ofwel pars pylorica of antrum; het laatste deel van de maag dat uitmondt in de dunne darm.
5. Maagportier of wel pylorus; ver vernauwde uiteinde van de maaguitgang met een kringspier die de maag afsluit van de dunne darm.
Bij vulling zal de maag uitrekken tot 1-1 ½ liter en maximaal 2 ½ liter. Bij obesitas kan de maag tot 6 liter uitrekken. Ook na een maagverkleining kan de maag toch weer tot een grote rek komen, wat uiteindelijk tot een blijvende vergroting van de maag kan leiden.
Emoties als angst en stress kunnen dit wel bemoeilijken.
Functies maagwand
Vanuit de maagwand worden er slijm, zoutzuur, de intrisic factor en pepsinogeen geproduceerd;
- Pepsinogeen; voorloper van pepsine, een eiwitverterend enzym.
- Zoutzuur; zet het pepsinogeen om in pepsine, lost kalk en callogeenhoudende deeltjes op, heeft een ontsmettende werking (bacteriën, parasieten, schimmels). Het is ook belangrijk voor de opname van mineralen en de vitamine B12
- Bovendien geeft het zuur in je maag een seintje aan de alvleesklier om spijsverteringssappen aan te maken. Erg belangrijk dus dat maagzuur.
Nog even een aanvulling op het maagzuur; de meeste klachten die lijken op een teveel aan maagzuur, zijn eigenlijk een tekort aan maagzuur. Het maagzuur zorgt juist dan dat de klep naar de slokdarm gesloten blijft en bovendien zal de voedselbrij pas naar de dunne darm vertrekken als deze zuur genoeg is en blijft dus bij te weinig maagzuur langer in de maag zitten. Zo kan er makkelijker wat maagzuur terugstromen naar de slokdarm. En deze is niet bestand tegen de zure brij. In feite zullen maagzuurremmers dan het probleem niet oplossen en zelfs vergroten. En daar komt dan nog bij dat veel maagzuurremmers ook de Nervus vagus plat leggen. En laat die nu ook belangrijk zijn voor de aanmaak van gastrine (lees verderop) en dus de spijsvertering). Goed kauwen, eten als je honger hebt en de tijd nemen voor de maaltijd kan al veel problemen verhelpen. - Intrinsic factor; nodig om vitamine B12 om te zetten in de vorm waarin het in het bloed opgenomen kan worden.
- Slijm; zorgt voor een beschermende laag zodat pepsine en zoutzuur de maagwand niet kunnen aantasten en zorgt dat het voedsel niet direct tegen de maagwand schuurt. De productie er van kan mechanisch geprikkeld worden door contact van voedsel met de maagwand.
- Ook worden sommige medicijnen door de maagwand opgenomen en ook een deel van de alcohol uit dranken.
Ongeveer 15 minuten na inname van je eerste hap voedsel, begint de maag peristaltische bewegingen te maken. De voedselbrij wordt zo goed gekneed en vermengt met de maagsappen.
Neurale regulatie
Er is sprake van een neurale regulatie. Dit houdt in dat zien, ruiken, proeven, denken of lezen over voedsel in korte tijd leidt tot de verhoogde afscheiding van maagsappen. Dat is dus positief voor de spijsvertering. Deze activering loopt via de Nervus vagus en aftakkingen daarvan. Een belangrijke zenuwbaan dus.
Hormonale regulatie
Ook is er een hormonale regulatie. Die komt wat later op gang, op het moment dat de voedselbrij in contact komt met de maagwand. Er wordt dan het hormoon gastrine geproduceerd. Dit hormoon stimuleert de maagsapklieren tot extra productie van maagsappen.
Zodra de maag leeg begint te raken en de zuurgraad lager wordt, neemt de productie van gastrine af. Het pH gehalte daalt langzaam naar 1 1/2 . De koolhydraat- en eiwitvertering komen hiermee al opgang en beginnen dus al in de maag! Er vindt nog geen vetvertering plaats.
De inmiddels dunnere en zure voedselbrij, inmiddels chymus genoemd, kan doorgelaten worden naar de dunne darm. Hoe de dunne darm met deze erg zure brij omgaat lezen we in een volgende rubriek. Want erg fijn is die zure brij niet voor de darmen.
Er zijn verschillende spreekwoorden die betrekking hebben op de maag;
zwaar op de maag liggen, iets in de maag splitsen, ogen zijn groter dan de maag, zand schuurt de maag, wat ligt er op je maag, niet te verteren, kotsmisselijk, liefde gaat door de maag etc.
De maag staat voor bezorgdheid volgens de Oosterse filosofie
Emoties en spijsvertering
Niet alleen van verkeerd voedsel, maar ook van geestelijke voeding kun je ook kotsmisselijk worden. Een eerste selectie van emoties vindt plaats in de maag. Het eerste orgaan dat reflectie toepast op wat je binnenkrijgt; indrukken, hartstocht, inspiratie, honger, leegte. Opnemen of eruit gooien. Nu kan het er nog uit.
Nerveuze maagklachten
Als we dan gaan kijken naar maagklachten, dan zien we dat nerveuze angsten en stress vaak maagklachten veroorzaken. De zogenaamde nerveuze maagklachten. Vaak is er lichamelijk nog niets aan de hand, maar het is wel erg vervelend. Je kunt wel degelijk veel last hebben van maagpijn en -krampen, te weinig eetlust, ontregeld maagzuur, veel boeren, slecht verdragen en verteren van voedsel, misselijkheid en hoofdpijn. En het kan ontaarden in ernstigere aandoeningen, zoals ontstekingen en een maagzweer.
Het komt erg vaak voor, maar is gelukkig goed te behandelen. Rustgevende en ontkrampende kruiden (vaak de kruiden met etherische olie) kunnen hier echt heel veel goed doen. Vitamine en mineralen kunnen hier nog op aangevuld worden. En verder is het belangrijk om op te passen met belastende voeding zoals teveel dierlijke eiwitten, suikers en kant-en-klaar producten (de E-nummer), ui, knoflook, champignons, prei en vet voedsel.
Wel voldoende groente en eventueel kauwen op droge havervlokken.
En het is goed om, eventueel samen met een professional, te kijken waar de klachten vandaan komen. En zoek de ontspanning op, doe leuke dingen, doe dat waar je blij van wordt. Wandelen in de natuur kan heel rustgevend en zelfs therapeutisch werken. Het bos en de zee zijn daar heel geschikt voor. Maar kies vooral wat bij jou past.
Zwakke maagfunctie
Ook kan er sprake zijn van een zwakke maag. De klachten die lijken op een nerveuze maag gaan niet over bij ontspanning. Vaak is er te weinig maagzuur en gaat de vertering traag.
Nu gaan we de maag niet kalmeren zoals hierboven, maar juist stimuleren met kruiden die bitterstoffen of mosterdolieglycosiden bevatten en zelfs planten met slijmstoffen. Maar ook hier zijn de vitamine en mineralen belangrijk.
Gastritis
Gastritis is een maagaandoening waarbij we al in de ontstekingsfase zitten. Hier zijn stress, roken, medicijnen, virussen, maar zeker ook verkeerde eetgewoontes als oorzaak aan te geven.
Je kunt een acute gastritis krijgen door een voedselvergiftiging, teveel alcohol of een virus. Verkeerde eetgewoontes leiden veelal tot een chronische gastritis.
Klachten zijn bv; gebrek aan eetlust, een vol gevoel, misselijk, veel dorst, soms overgeven, slechte adem, zuurbranden, wit beslagen tong, lusteloosheid en boeren.
Bij een acute gastritis is het belangrijk om tijdelijk te vasten en veel water te drinken. Er zijn kruiden die hierbij in te zetten zijn.
Een goed kruiden- en natuurgeneeskundig advies kan het beste door een professional gegeven worden.
Maagzweer
Een ernstiger aandoening is een maagzweer. Dat gaat echt de darmwand in en kan ernstige gevolgen hebben. Langdurige stress, een langdurig nerveuze maag, een verwaarloosde gastritis, een bacterie, maar ook teveel koffie, zwarte thee, roken, scherpe voeding en alcohol kunnen een oorzaak zijn. belangrijk dus om bovenstaande klachten en je voedings- en leefwijze serieus te nemen.
Het zorgt voor hevige maagpijn, vaak op één duidelijk aanwijsbare plek en vaak na het eten van iets scherps of zuurs. Ook neemt de pijn vaak toe bij hevige emoties, vermoeidheid en in de nacht. Verder kan er sprake zijn van zuurbranden en verstopping.
Dit vergt een intensieve en professionele begeleiding. Op kruidengebied gaan we vooral kruiden inzetten die ondersteunen bij ontstekingen en versterken. Zeker kruiden met slijmstoffen dus en vitamine en mineralen.
En ook hier weer erg goed op de voeding letten. Geen suikers, alcohol, koolzuurhoudende dranken, ui, knoflook, prei, champignons, noten, pinda’s, koolsoorten, peren en citrusvruchten, scherpe specerijen en voorzichtig met eiwitten.
Kamille kompressen op de maagstreek kunnen heel verlichtend zijn. En veel rust is ook weer erg belangrijk.
Bij een slechte leverfunctie kan de gal in de dunne darm gaan opstijgen en voor problemen zorgen. Maagklachten kunnen dan ook uit de lever vandaan komen.
Naast bovenstaande klachten zijn er nog ernstigere maagklachten zoals een maagbloeding en maagkanker. Maar ook in de natuurgeneeskunde hebben we een grens en moeten we ook weleens regulier doorverwijzen. Voor verder of aanvullend onderzoek of verdere behandeling, eventueel aangevuld met een natuurgeneeskundige behandeling.
Bij twijfel zal ik dan mijn cliënt ook doorsturen naar een arts/specialist.
Last van je maag en wil je dat natuurgeneeskundig laten onderzoeken en behandelen, klik hier……
Nog even dit…
Naar aanleiding van bovenstaande informatie, zullen jullie niet verbaasd zijn dat ik geen voorstander ben van maagverkleiningen en maag bypass operaties. Hierbij wordt een deel van de maag verwijderd en de maagfunctie (deels) weggenomen. Dat past niet bij mijn (natuurgeneeskundige) visie op een goede maagwerking en op het emotionele en psychische belang van de maag. Al weet ik dat het voor veel mensen wel heel veel kan betekenen. Mijn advies hierbij is dan ook; let extra goed op je voeding, eet kleine porties, eet goed verteerbare voeding, maar vooral voeding die voedt! Pas je oude voedselpatronen echt aan. En zorg voor voldoende lichaamsbeweging. Vraag eventueel langer hulp bij dit proces om te voorkomen dat je terugvalt.
Veel spijsverteringsklachten kunnen heel goed op natuurgeneeskundige wijze begeleid of verholpen worden. Spijsverteringsklachten komen tegenwoordig heel veel voor en veroorzaken veel andere klachten als vermoeidheid, depressie, huidklachten, hoofdpijn. Heb je spijsverteringsklachten, neem dan gerust contact op voor een afspraak!
Bronnen
Anatomie en fysiologie van de mens – Ludo Grégoire, Agnes van Straaten- Huygen, Rogier Trompert
De poepdokter; gezond van mond tot kont – Nienke Gottenbos
De mooie voedselmachine – Giulia Enders
De lessen en het lesmateriaal van de kruidenvakopleiding van het Kruidenrijk
De lessen en het lesmateriaal van de Energieschool en andere nascholingen
0 Comments